Sızdıran bağırsak sendromu; çeşitli sebepler ile ortaya çıkan bir sindirim sorunudur. Bu sorun, kan dolaşımına neyin girip girmeyeceğini belirleyen hücre tabakası arasındaki sıkı bağlar (tight junctions) zarar gördüğünde ortaya çıkar. Bu bağlar bağırsaklar ve kan dolaşımı arasındaki geçittir. Normal şartlarda, bağırsakta bulunan sıkı bağlar sadece sindirilmiş besinlerin, mineral ve vitaminlerin geçişine izin verir, ancak bu bağların açılmasıyla birlikte toksinler, bakteriler, sindirilmemiş yiyecek parçacıkları gibi istenmeyen maddeler de kan dolaşımına geçer. Bu yapıda oluşan gevşemeler ‘sızdıran bağırsak sendromu’ olarak adlandırılır.
Kan dolaşımına geçen çeşitli mikroorganizmaları ve partikülleri tanımayan bağışıklık sisteminin bu maddelere saldırması otoimmün bir reaksiyonu başlatabilir. Yapılan son araştırmalar, belirtisi olsun veya olmasın otoimmün hastalığı olan neredeyse herkesin sızdıran bağırsak sendromuna sahip olduğunu göstermektedir.
Sızdıran bağırsak sendromu çeşitli semptomlara neden olabilir. Besin alerjileri, bağışıklık sistemi hastalıkları, cilt problemleri, nörolojik sorunlar, vitamin eksiklikleri, tedavi edilemeyen depresyon, kronik baş ağrısı, fibromiyalji, kabızlık, ishal, irritabl bağırsak sendromu, kronik yorgunluk gibi pek çok belirti ile kendisini gösterebilir.
Bazı kişilerde sızdıran bağırsak mevcudiyetine rağmen sindirim ile ilgili herhangi bir belirti görülmez. Bunun yerine yemek yedikten sonra ellerde ve ayaklarda şişlik, sabahları kaslarda gerginlik ve katılık, belirli yiyecekler tüketildiğinde yaşanan beyin sisi ve dikkat dağınıklığı görülür.
Sızdıran Bağırsak Sendromuna Neden Olan Etkenler Nelerdir?
- Sık antibiyotik kullanımı
- Akut duygusal veya fiziksel travma yaşamak
- Kronik stres
- Kronik disbiyozis
- Non-steroidal antiinflamatuar ilaçlar, ibuprofen veya bu şekilde etki eden ilaçların kullanımı
- Toksinler
- Karaciğer toksisitesi ve fazla yağ tüketimi
- Alkol bağımlılığı
Sızdıran bağırsak gelişimi için risk faktörleri arasında yapısal/anatomik sorunlar, motilite bozuklukları, immün yetmezlik, azalmış sindirim salgıları ve yaşlılık da yer alır.
Hangi Tedavi Yöntemleri Uygulanmalıdır?
Bu sindirim sistemi hastalığını tedavi etmenin en etkili yolu (çıkar, yerine koy, onar ve dengele) bağırsak iyileştirme protokolünü uygulamaktır. Burada bağırsaklara zarar veren gıdaları ve faktörleri ortadan kaldırıp, bunları terapötik gıdalarla değiştirmek önem taşır. Ek olarak, bütirik asit gibi özel takviyelerle bağırsağı onarmak ve probiyotiklerle mikrobiyomu yeniden dengelemek gerekir. Tedavi başarısını artıran diğer faktörler de stres düzeyini azaltmak, uyku kalitesini artırmak, sigara ve alkol tüketimini sınırlandırmaktır.
